การหล่อพระแก้วตันๆหน้าตัก 1 M ในเตาอบต้นทุนต่ำกว่าทองเหลืองกลวง หน้า 9 #171

ทั้งหมดที่ผมเคยสร้างมาแล้วในปางนี้ไม่ถึง 10 องค์ น้อมถวายไว้แล้วในพระพุทธศาสนา

 

แม้ในปางอื่นๆทั้งที่หน้าตัก 8 นิ้วเศษ ปางนี้ก็สร้างไม่ถึง 10 องค์ที่น้อมถวายไว้ในพระพุทธศาสนา แต่มี 1 องค์ที่ผมยกให้เพื่อนที่มีพระคุณ และมี 3 - 4 องค์ที่เป็นส่วนของปีเตอร์

 

จากการคำนวนตอนต้นก่อนการสร้าง ผมคำนวนว่าพระแก้วหน้าตัก 9 นิ้วองค์นี้ ถ้าสร้างด้วยวิธี Pressed Glass โดยใช้แก้วคริสตัล จะมีน้ำหนักประมาณ 7 กิโลกรัม แต่เมื่อสร้างจริง ผมเลือกตัดตัวทับเสร็จให้สั้นลงมาก น้ำหนักองค์พระแก้วที่คำนวนไว้จึงลดลงตามความยาวสั้นที่ตัดออก จึงเหลือ 6 กิโลกรัม

 

ในขณะที่ลาลีคฝรั่งเศสเขาเลือกสร้างพร้อมฐานบัวคว่ำบัวหงายติดองค์พระแก้วเป็นเนื้อเดียวกัน ไม่มีการตัดการต่อ และความยาวสั้นที่เกิดโดยไม่พึงปราถนานั้น มีค่าเท่ากับ 0 เรียกว่าทุกองค์เท่ากับเป๊ะๆ น้ำหนักองค์พระแก้วนี้พร้อมฐานมีน้ำหนัก 10 กิโลกรัมถ้วน

 

องค์นี้ผมใช้แม่พิมพ์เหล็กชุดเดิม ชุดเดียวกันกับที่สร้างพระแก้วหน้าตัก 9 นิ้วเป่าแก้วด้วยปอด แต่ขอให้ช่าง Pressed Glass ของโรงงานแก้วเจษฏาช่วยสร้างให้ เมื่อปั๊มออกมาสีผิวจะเป็นสีใสปิ๊ง แต่เนื่องจากฝีมือการปั้นลูกโป่งตันของเรานั้น ไม่มีทางสู้หรือเปรียบเทียบกับช่างปั้นลูกโป่งของลาลีคหรือบัคคาฮ่าฝรั่งเศสได้เลย ผลงานองค์นี้ของผมจึงถือได้ว่า ไม่ติดอันดับเมื่อเปรียบเทียบกับอันดับต้นๆของโลก

องค์นี้เนื้อแก้วใช้แก้วโซดาไลม์ซิลิก้า ค่าอัลฟ่าต่ำกว่า 100 เนื้อแก้วตันๆทั้งองค์ ไม่ตัดไม่ต่อ น้ำหนักเฉพาะองค์พระแก้ว 5 กิโลกรัมเศษ

ฐานเฉพาะองค์นี้ผมใช้ทองเหลืองหรือทองสัมฤทธิ์ผมจำไม่ได้แล้ว ช่างหล่อพระทองเหลืองท่านหนึ่งเมตตาสร้างฐานบัวคว่ำบัวหงายองค์นี้ให้ครับ ภายในฐานติดขั้วไฟเกลียว E27 จำนวน 2 หลอด ใช้หลอดขั้วเกลียวธรรมดาๆ incandescent หลอดละ 40 วัตต์ 2 หลอด

 

พระแก้วองค์นี้เป็นเนื้อตันๆ ทางโรงงานแก้วที่สร้างไม่มีเตาอบเฉพาะกิจ จึงใช้เตาอบแก้วทั่วๆไปทำการอบ ถึงแม้ว่าองค์พระแก้วไม่แตก ไม่ขาดครึ่ง หรือปริจนแก้วระเบิดก็จริง แต่เนื้อแก้วองค์นี้อมความเครียดไว้มาก

ข้อนี้เป็นการพิสูจน์ได้ว่า พระแก้ว 25 พุทธศตวรรษที่สร้างจากโรงงานแก้วทั่วๆไปหลายโรงงานแก้วนั้น ที่อบไม่ได้มาตราฐานแต่ก็ไม่แตก ไม่ร้าว ไม่ปริ หรือไม่กระเทาะ ก็จริง หากแต่ความเครียดในเนื้อแก้วนั้น อาจรอวันที่ประทุขึ้นวันใดวันหนึ่งก็เป็นได้ ไม่มีใครรู้ว่าจะต้องใช้เวลาอีกกี่เดือนหรือกี่ปีเท่านั้นเอง

 

โรงงานแก้วส่วนใหญ่สร้างชิ้นงานแก้วที่มีความหนาเพียงแค่หลักมิลลิเมตร ส่วนใหญ่หนาไม่เกิน 5 มิลลิเมตร แต่พระแก้วหน้าตัก 9 นิ้วองค์นี้หนาหลายนิ้วมาก หากทางโรงงานแกว้จะอบให้ได้คุณภาพมาตราฐานที่ดี ต้องใช้เตาอบแยกจากกัน ระหว่างชิ้นงานแก้วหนาสุดๆ กับบางครับ

 

พระแก้ว 25 พุทธศตวรรษจากโรงงานแก้วที่อบไม่ได้มาตราฐาน ส่วนหนึ่งไม่ทราบว่าเป็นส่วนมากหรือส่วนน้อย พอเวลาผ่านไปปีสองปีถึงหลายสิบปี บางองค์ก็อาจต้องนับร้อยปี ก็จะแตกเอง จึงเห็นพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษถูกนำไปวางใต้ต้นโพธิ์ต้นไทรเป็นภาพที่เห็นจนชินตา

การที่ผมนำความจริงมาเขียนนี่ไม่ใช่ทำลาย แต่เป็นการสร้างสรรค์ ต่อจากนี้ไปเมื่อทุกคนมีความรู้แล้ว การจะทำให้ตรงข้ามกับความรู้ย่อมเป็นไปได้ยาก

 

พระแก้วยืนองค์ขวามือท่าน ที่เห็นหัวไหล่ขวาขององค์พระแก้วหายไปเลย นี่คือสภาพที่ความเครียดภายในเนื้อแก้วที่เบ่งจนแก้วปริและดันให้ขาดออกจากองค์พระ เป็นอีกรูปแบบหนึ่งที่พบเห็นได้ไม่มากนัก แต่ช่างสร้างพระแก้ว 25 พุทธศตวรรษส่วนหนึ่งเห็นจนชินตา เห็นตั้งแต่วันแรกที่ออกจากเตา และนานที่สุดก็หลายสิบปีค่อยแตกอย่างนี้ก็มี

 

แตกหลังจากสร้างแล้วหลายสิบปี เนื่องจากโรงงานแก้วในไทยส่วนหนึ่ง (ผมไม่ได้บอกว่าโรงงานไหนบ้างนะครับ เอาเป็นว่าส่วนหนึ่งก็แล้วกัน) ตอนสร้างเมื่อหลายสิบปีก่อนก็ตาม หรืออาจจะรวมปัจจุบันด้วยก็ได้ อบไม่ได้มาตราฐาน เพราะโรงงานแก้วส่วนมากสร้างชิ้นงานแก้วหนาแค่ 3 - 5 มิลลิเมตร แต่พระแก้วส่วนมากหนากว่ามาก ทางที่ถูกคือต้องแยกเตาอบที่ได้มาตราฐานซึ่งต้องอบนานมาก ความเครียดของแก้วจะค่อยๆคลายตัวออก

 

เหตุคืออบไม่ได้มาตราฐาน

ผลคือแตก ร้าว กระเทาะ บิ่น ปริ ในที่นี้คือปริ

 

เหตุจากการอบไม่ได้มาตราฐานตอนสร้างเสร็จ

 

เตาอบแก้วที่คุณภาพสูง ในภาพนี้เป็นเตาขึ้นรูปงานแก้ว Lost Wax Glass

 

เตาอบชนิดนี้ที่สร้างใหญ่แค่ไหนก็ได้ ในกรณีสร้างพระแก้วใหญ่แค่ไหน เนื้อหนาหรือบางแค่ไหนก็ได้ อบได้มาตราฐานแน่นอน

 

ด้วยดวงตาของคนนั้น มองไม่เห็น Stress คือมวลที่เครียดที่ยังเหลืออยู่ในเนื้อแก้ว โดยเฉพาะในองค์พระแก้วที่อบไม่ได้มาตราฐาน

เครื่องมองความเครียดในเนื้อแก้วคือเครื่อง PolariMeter มีหลายรูปแบบ มีหลายขนาด และหลายวิธีใช้ ถ้าต้องการรู้อย่างแน่นอนว่าพระแก้วองค์ไหนยังมีความเครียดอยู่ ก็ต้องใช้เครื่องมือครับ

 

มองเห็นมวลความเครียดในเนื้อแก้วไหมครับ นี่ขนาดถ้วยแก้วบางๆก็ยังมีความเครียดได้ ถ้าหนาแบบพระแก้วตันๆไม่ต้องพูดถึงครับ

 

นี่คือความเครียดที่หลงเหลืออยู่ในเนื้อแก้ว อันเกิดจากการอบที่ไม่ได้มาตราฐาน เมื่อความเครียดนี้ยังหลงเหลืออยู่ ไม่มีทางเอาออกได้แล้ว นอกจากรอวันที่มันจะทำปฏิกิริยา แตก ร้าว ปริ กระเทาะ ร่อน หรืออะไรก็แล้วแต่ที่มันจะเป็นไปได้ นานเท่าใดก็ไม่มีใครรู้ครับ

 

พระแก้วหน้าตักตั้งแต่ 24 นิ้วขึ้นไปสามารถหล่อกลวงได้ อบไม่นาน

ภาพเป็นแค่ส่วนประกอบ

พระแก้วหน้าตักตั้งแต่ 24 นิ้วขึ้นไปสามารถหล่อกลวงได้ทุกขนาดไปถึงหน้าตัก 69 นิ้ว โดยเลือกใช้สีผิวฝ้าขาว ฝ้าเหลือง หรือฝ้าอื่นๆ มองไม่ออกว่าเป็นองค์ตันๆหรือองค์เนื้อกลวง

สมมุติว่าองค์หน้าตัก 24 นิ้ว กลวงหนาแค่ครึ่งนิ้ว น้ำหนักไม่ถึง 100 กิโลกรัม (ใช้สูตรการคำนวนคือ การนำขี้ผึ้งของหุ่นกลวงไปชั่งน้ำหนัก ได้เท่าไรคูณ 4.2 จะได้น้ำหนักแก้วทั้งองค์) สมมุติว่าใช้ก้อนแก้วเพื่อการหลอมต่อจากจีน กิโลกรัมละ 25 บาท ทั้งองค์ใช้แก้ว 2,500 บาท หลอมและอบรวมแล้วไม่เกิน 14 ชั่วโมง (ดูตารางการอบ) หรืออาจน้อยกว่านั้น ใช้ค่ากระแสไฟฟ้าไม่เกิน 700 บาท

ต้นทุนมีอะไรบ้าง
ค่าก้อนแก้วเพื่อการหลอมต่อ 2,500 บาท
ค่าไฟฟ้า 700 บาท (ขึ้นอยู่กับเตาแต่ละยี่ห้อและขนาด)
ปูนปลาสเตอร์แม่พิมพ์ 300 บาท (ปูนจีน)
ค่าแรงช่างแก้วคิดไม่ได้ เพราะแต่ละคนไม่เท่ากัน

เฉพาะองค์พระแก้วหน้าตัก 24 นิ้วใช้เงิน 3,500 บาท

 

เรื่องค่าแรงช่างหล่อแก้วนี้ ผมขอยกตัวอย่างว่า ถ้าท่านเองเป็นช่างเอง ทำงานนี้เป็นงานอดิเรก ก็ไม่คิดค่าตัว แต่ทำเป็นกุศล เหมือนกับที่บุคคลที่ทำงานอดิเรกในวันหยุดเสาร์-อาทิตย์ เขาทำงานอดิเรกเช่น ปลูกต้นไม้ บางคนทำงานซ่อมเชิงช่างไม้ บางคนเชิงช่างเหล็ก หรือบางคนซ่อมจักรยาน อะไรทำนองนี้

งานช่างหล่อแก้วด้วยเทคนิค Lost Wax Glass นี้ ก็เหมือนช่างอื่นๆทั่วไป คือถ้าเป็นก็ง่าย ถ้าไม่เป็นก็นึกไม่ออก แต่ผมบอกได้เลยว่า ไม่ยากครับ ใช้หลังบ้านทำก็ได้ แต่ขอให้มีหลังคากันฝนด้วยนะครับ เพราะเตาเหล่านี้ไม่ชอบน้ำไม่ชอบฝนครับ

 

วิชาหล่อแก้วกลวงด้วยการใช้หุ่นขี้ผึ้งนี้ ชื่อเป็นทางการว่า Hollow Core Kiln Cast Glass โดยการหล่อกลวงนี่เอง ทำให้การอบลดอุณหภูมิใช้เวลาน้อยเท่ากับความหนาของเนื้อแก้ว (ดูตารางเวลาการอบลดอุณหภูมิ Annealing) ในภาพนี้เป็นชุดที่มีขนาดเท่ากับคนจริง ใช้ผิวแก้วสีฝ้าขาว มองไม่ออกเลยว่าตันหรือกลวง แล้วจะหล่อเนื้อตันๆไปทำไม