ธรรมะ ข้อใด ดับโทสะได้ดี

อันโทสะ พามนุษย์ ไปสู่อบายภูมิที่ต่ำสุด คือนรกภูมิ
ความโกรธเปนไฟเผา ตัวเราให้ร้อนรนและหม่นหมอง

คนผู้โกรธถูกความโกรธครอบงำยํ่ายีแล้ว แม้จะอาบนํ้า ไล้ทา ตัดผม โกนหนวด นุ่งผ้าขาวสะอาดแล้วก็ตาม แต่ถูกความโกรธครอบงำแล้ว ย่อมเป็นผู้มีผิวพรรณทราม

ดิฉันเชื่อว่า ที่นี่ มีผู้คนอีกจำนวนมากที่มีธรรมะ ในการดับโทสะ ได้ดี
พึงแสดงธรรม ให้ดิฉันได้ทราบด้วยเถิด อนุโมทนาสาธุการ

 

ได้แล้วฝากมอบให้เจ้ศัทธานนท์ด้วยนะครับเจ้าของกระทู้

 

ความละอายค่ะ

เมื่อโกธร ด้วยนานาประการ มารู้สึกตัว จิตก็หน้าแตกเป็นเสี่ยง ๆแล้ว ...เค้าบอกว่า ช้าไปต๋อย ทำไมรู้สึกตัวช้าจัง หลงด่าไปซะยืดยาว เหนื่อยเปล่าจริง ๆ

 

อยากรู้เหมือนกันคับ ผมก็คนนึงที่เกิดโทสะบ่อยแต่ไม่นานก็หาย เมื่อได้สติ(แบบมีเหตุมีผล) แต่คนบางคนระงับโทสะยาก(เจ๊suta...)เพราะยึดมั่นถือมั่นความคิดตนจากสิ่งที่ตนเห็นเพียงด้านเดียว ไม่เคยคิดที่จะมองด้านอื่นที่มีประโยชน์เลย ใครหยิบยื่นด้านอื่นให้มองก็ไม่เคยแล คนอย่างนี้ถูกจูงจมึูง่าย ใครเอาข้อมูลด้านเดียวมาให้ดูก็เชื่อเขาหมด ไม่คิดที่จะหาข้อมูลอื่นมาช่วยเสริมความคิดและตัดสิน กูเห็นกูไม่ชอบ ใครอย่ามาขวาง ใครขวางกูไม่ใช่มิตร

 

ดูกรภิกษุทั้งหลาย อีกประการหนึ่ง ภิกษุเป็นผู้โกรธเคือง ไม่พอใจ มีจิตอันโทสะกระทบ- *กระทั่ง มีใจดุจตะปูในเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาย ดูกรภิกษุทั้งหลาย จิตของภิกษุที่โกรธเคือง ไม่พอใจ มีจิตอันโทสะกระทบกระทั่ง มีใจดุจตะปูในเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลายนั้น ย่อมไม่น้อม ไปเพื่อความเพียรเครื่องเผากิเลส เพื่อความประกอบเนืองๆ เพื่อความทำติดต่อ เพื่อความเพียร ที่ตั้งมั่น ข้อที่จิตของภิกษุไม่น้อมไปเพื่อความเพียรเครื่องเผากิเลส เพื่อความประกอบเนืองๆ เพื่อ ความทำติดต่อ เพื่อความเพียรที่ตั้งมั่น อย่างนี้ ชื่อว่าตะปูตรึงใจ ประการที่ ๕ ที่ภิกษุนั้นยังละ ไม่ได้แล้ว ตะปูตรึงใจ ๕ ประการเหล่านี้ ชื่อว่าอันภิกษุนั้นยังละไม่ได้แล้ว.



ดูกรภิกษุทั้งหลาย อีกประการหนึ่ง ภิกษุเป็นผู้ไม่โกรธเคือง ไม่ใช่เป็นผู้ไม่พอใจ มีจิต อันโทสะไม่กระทบกระทั่ง หาใช่ผู้มีใจดุจตะปูไม่ ในเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลาย ดูกรภิกษุทั้งหลาย จิตของภิกษุผู้ไม่โกรธเคือง ไม่ใช่เป็นผู้ไม่พอใจ มีจิตอันโทสะไม่กระทบกระทั่ง หาใช่ผู้มีใจดุจ ตะปูไม่ ในเพื่อนพรหมจรรย์ทั้งหลายนั้น ย่อมน้อมไปเพื่อความเพียรเครื่องเผากิเลส เพื่อความ ประกอบเนืองๆ เพื่อความทำติดต่อ เพื่อความเพียรที่ตั้งมั่น ข้อที่จิตของภิกษุน้อมไปเพื่อความ เพียรเครื่องเผากิเลส เพื่อความประกอบเนืองๆ เพื่อความทำติดต่อ เพื่อความเพียรที่ตั้งมั่น อย่างนี้ ชื่อว่าตะปูตรึงใจประการที่ ๕ ที่ภิกษุนั้นละได้แล้ว ตะปูตรึงใจ ๕ ประการเหล่านี้ ชื่อว่าอันภิกษุนั้น ละได้แล้ว.


</pre>ตัดมาจาก
http://www.84000.org/tipitaka/attha/v.php?B=12&A=3449

 

(ธรรมนิพนธ์จากทิเบต)

ท่านผู้เฒ่าอมยิ้มอีกคำรบหนึ่ง

"มี...ยังมี มรรควิธี ที่จะเอาชนะความน่าสะพึงกลัวนี้ได้
และเป็นอุบายวิธีที่ไม่ยากเกินไปหรอกหนา
ด้วยว่าสรรพสิ่งทุกอย่างที่เกิดขึ้นมา ย่อมต้องดับสิ้นสลายไป
แลหาใช่มีทุกชีวิตที่จักสถิตอยู่ได้ถึงวัยชรา

ในการดำรงชีพมีชีวาโดยไม่ม้วยมรณานั้น
ต้องอาศัยอมฤตธรรมอันเป็นทิพยวิเศษ
และนั่นเป็นสิ่งพิเศษเอกอุที่จะบรรลุได้ยากยิ่ง

ผู้ยิ่งใหญ่ทุกท่านในอดีตกาลที่ผ่านมา ได้ม้วยมรณาลงสิ้นแล้ว
ไม่ว่าจะเป็นพระพุทธเจ้า พระโพธิสัตว์ พระอรหันต์
และพระราชา ผู้ที่ทรงคุณธรรม
เช่นเดียวกับผู้ที่ทำบาปกรรมอกุศล
ถ้วนทั่วทุกคน ต้องผจญกับความตายในวันหนึ่ง

แล้วตัวเจ้าจะพึงแตกต่างไปจากนี้หรือไฉน ?

 

เพลงเพราะๆฟังสบาย จะได้ใจเย็นๆ
[ame="http://www.youtube.com/watch?v=Ne-JqQgJACU"]รัตนสูตร, รัตนปริต, RATANA SUTRA - YouTube[/ame]

 

เดี๋ยวก็ดับไปเอง

 

น้อมคารวะท่านแสนสวาท

ตามประสบการณ์ของผู้น้อยและเพื่อนที่คุยกันประจำ...ความโกรธมันดับได้เองค่ะ แต่เพราะความรังเกียจมัน มันจึงถูกเราผูกเอาไว้กับตัวโดยอัตโนมัติค่ะ

เพื่อนของผู้เขียนที่คุยกันประจำเขาก็โกรธง่ายโกรธแรงเหมือนกัน โกรธทีนี้นอนไม่หลับไปเป็นเดือนๆเลย เขาต้องการวิธีระบายความโกรธโดยไม่สร้างความเสียหายให้กับตนเอง และผู้อื่นเช่น ร้องตะโกนใส่หมอน ถูบ้าน ฯลฯ และต้องบำเพ็ญขันติบารมี+ศีลบารมียืนพื้นไว้เลย บำเพ็ญแบบกระท่อนกระแท่นก็ไม่เป็นไร ขอว่ากายกรรมอย่าละเมิดเลย วจีกรรมพยายามให้เต็มที่อาจละเมิดบ้างหากทนไม่ไหวจริงๆ แล้วพยายามตั้งคำถามขณะโมโหให้ได้เร็วที่สุดว่า "ตัวเราก่อเหตุอะไร" มันจึงมีเรื่องน่าโมโหเกิดขึ้น แล้วก็พยายามหาคำตอบที่ตนยอมรับให้ได้ (สำหรับคู่กรณีนี้เราย่อมทราบดีแล้วว่าเขาก่อเหตุอะไร แต่เวลาโกรธเรามักไม่ทันนึกว่าตัวเราทำอะไรไปบ้าง) ดิฉันเรียกสิ่งนี้ว่าการนำโทสะซึ่งเป็นเตโชธาตุมาเปลี่ยนเป็นสติ (ตัวตั้งคำถาม) ปัญญา (ตัวตอบ) ให้แสงสว่างกับตนเองค่ะ

โทสะจะยังไม่หายไปทันทีนะคะ ต้องบำเพ็ญนานหน่อย คุณแสนสวาทไม่ต้องไปกลัวโทสะ นะคะ อย่าไปอยากให้มันหาย สู้กับโทสะเสมือนเรากำลังซัดกับคู่กรณีนั่นแหล่ะ...เพียงแต่เราเปลี่ยนเป้าหมายจากการเบียดเบียนคู่กรณีมาเบียดเบียนตนเองแทน เอาพลังโกรธที่จะก่อกายกรรมและวจีกรรมมาระบายออกตามวิธีที่เราเห็นควร (ถูบ้าน ขุดดิน ฯลฯ) จากนั้นนำพลังงานส่วนที่เหลือที่มันจะก่อมโนกรรมนี่ล่ะ มาเจริญสติปัญญา ขันติสัจจะ ตามสมควร

ผู้มีโทสะมาก...เป็นผู้ที่มีศักยภาพในการเจริญสติปัญญามากค่ะ

 

พรหมวิหาร4 จ้ะ

 

5 วิธีดับโทสะด้วยตัวเอง

1. ผัดผ่อนความโกรธ วิธีการที่ง่ายที่สุดและเป็นที่กล่าวขวัญมานาน คือนับเลข 1-10 ในใจหรือถ้ารู้สึกว่าอารมณ์โกรธที่พลุ่งพล่านยังไม่เบาบางลงก็นับต่อไปเรื่อยๆ เพราะระหว่างที่นึกนับเลขในใจ จะทำให้ความโกรธถูกผลัดออกไป เมื่อนับเสร็จแล้วย้อนกลับมาถึงเรื่องที่ทำให้โกรธอีกครั้ง อารมณ์ตอนนั้นจะเริ่มสงบลงแล้ว

2. หนีออกจากสถานการณ์ หากรู้สึกตัวเองกำลังโกรธอยู่ ควรเดินหลีกออกจากสถานการณ์หรือบุคคลที่ทำให้คุณโกรธไปก่อน เพื่อไประงับสติอารมณ์เสียก่อน เหมือนอย่างที่มักได้ยินเขาพูดกันว่า “ไว้อารมณ์เย็นๆแล้วค่อยมาคุยกัน เพราะพูดไม่ตอนนี้ก็คงไม่รู้เรื่อง”

3. ระบายอารมณ์โกรธด้วยการออกกำลังกายหรือเล่นกีฬา อย่างเวลาที่โกรธเพื่อนร่วมงานหรือเจ้านายแล้วไม่สามารถทำอะไรเขาได้ คุณอาจจะระบายอารมณ์โกรธนั้นด้วยการไปเล่นกีฬาที่ใช้กำลังมากๆในตอนเย็นเพื่อเป็นการระบายอารมณ์ เช่น วาดหน้าเพื่อนไว้ที่ลูกบอลแล้วเตะให้เต็มแรง หรือนึกถึงหน้าของคนที่เราโกรธ แล้วรำกระบองท่าเตะในออกนอกเท้าฉากเสียให้หนำใจ

4. ออกไปอยู่ในที่โล่งแจ้งแล้วตะโกนให้สุดเสียง ระบายความคั่งแค้นที่อยู่ในใจ ตะโกนออกมาให้ดังเต็มที่เลย หรือถ้าหาที่โล่งแจ้งไม่ได้จริงๆ มีเพื่อนผู้เขียนบางคนตะโกนใส่โถส้วม เสร็จแล้วกดชักโครกทิ้งไปซะด้วย พอหลังจากหายโกรธแล้ว คุณอาจจะรู้สึกว่าสิ่งที่คุณเคยคับข้องใจเป็นเรื่องเล็กน้อยเต็มทีก็ได้

5. ทำงานบ้านระบายความโกรธ ได้ทั้งนั้นไม่ว่าจะกวาดบ้าน ถูบ้าน ล้างรถ เช็ดกระจก ขัดห้องน้ำ ขัดพื้น ทำไปเรื่อยๆจนกว่าจะหายโกรธ นับเป็นวิธีระบายความโกรธที่ยิงปืนนัดเดียวได้นกสองตัว เพราะทั้งอารมณ์เย็นลง และบ้านก็สะอาดเรียบร้อยขึ้น

 

อนุโมทนาสาธุการ กับทุกท่านค่ะ
ทั้งความเหมือนและความต่าง
ที่เหลือนำมาพิจารณา

หากตอนโกรธมีสติ ก็คงได้เจริญปัญญามาบ้างแล้ว

ธรรมะ เมื่อมีแล้ว ควรแบ่งปันกัน

 

หากได้ยินเสียงท่าน คงดับโทสะ ได้เปนแน่แท้เลยค่ะ คุณน้องขาาาาาาาาาา

 

สติ สัมปชัญญะ ครับ..โกรธโทสะนั้น สะสมมาจากอนุสัยของความสุขเวทนา(ราคานุสัย) จากทุกขเวทนา(ปฎิฆานุสัย)..นอนเนื่องอยู่ในจิต.เมื่อ อายตนะ กระทบวิญญานขันธ์ เกิดผัสสะแล้วเกิด เวทนาขึ้นมา(สุข ทุกข์ เฉยเฉย)...เวลาทุกครั้งที่เรากระทบอารมณ์ครั้งใหม่ใหม่ไม่ว่าจะผ่านมาทางใหนก็ตาม (หู ตา จมูก ลิ้น กาย ใจ)จากที่เคยได้รับสุขเวทนาแล้วไม่ได้เหมือนเดิม ก็จะเกิดความขุ่นเคือง.....................การที่สติสัมปชัญญะระลึกตรงที่เรารับอารมณ์(สิ่งที่จิตรู้จากอายตนะ)เกิด ผัสสะ .....รู้เหตุปัจจัย ของการเกิด ดังนี้ และการตั้งอยู่ของโทสะดังนี้ จะทำให้จะเห็นว่าโทสะก็ไม่ใช่ ของเราจริงจริง ไม่มีประโยชน์ ไม่ควรใหลตาม.....อย่างนี้ส่วนจะทำได้แค่ใหนแล้วแต่บุคคล... สติสัมปชัญญะนี้ ใช้ระลึกกับ โลภะ และ โมหะ ที่เกิดกับเราได้ด้วย วันนีง เราอาจสลัด มันหลุดจากความเป็นของเรา ไม่เก็บเอาไว้ ด้วยการ เจริญสติ ที่ต่อเนื่อง ครับ ลองดู........({)

 

*** ท่านเชื่อไหมว่า ****

สัจจะ คือ แก่นสารการปฏิบัติ

- " หนุมาน ผู้นำสาร "

 

ง่ายๆ สั้นๆ ..สติ...เท่านั้น

 

สั้นๆง่ายๆครับ มั่นนึกถึงคำว่านรกอยู่ในใจเมื่อใดที่มีโทสะก็จงรีบเปลี่ยนหาอะไรทำไปเรื่อยๆ (การเปลี่ยนพฤิตกรรม) ธรรมชาติของมนุษย์คือสิ่งที่คนต้องเข้าใจตัวเราเองก่อน ต่อให้ศึกษาธรรมมามากแค่ไหนท่าไม่เข้าใจมันก็ตีความไม่ออก ผู้ปฐิบัติจึงย่อมระลึกอยู่เสมอว่าท่าตัวเองยังระงับไม่ได้แล้วจะเอาอะไรไปสอนคนอื่นเขา อีกวิธืก็นั่งพิจารณาไปเรื่อยๆว่าอะไรคือสาเหตุ(การกระทำ) อะไรเป็นตัวก่อให้โทสะมากขึ้น(อารมณ์) แล้วจะดับทุกข์นั้นมีวิธีไหนบ้าง(ใจ)

 

ว่าแต่ว่า ห่วงนางตานี น้ำท่วมเช่นนี้ จะเอาใบกล้วยที่ไหนมาทำบายศรีไหว้ครู
งานใบตองทั้งหลาย ต้องใช้กล้วยตานี อย่างเดียวเลย
ใครปลูกกล้วยบ้าง.....