จุดมุ่งหมายของการนั่งสมาธิ

ตามความเข้าใจของผมแล้ว การรักษาศีล คือการไม่ทำความชั่วทางกาย การนั่งสมาธิ คือการไม่ทำความชั่วทางใจ

เมื่อเรานั่งสมาธิเราควรจะรู้จุดมุ่งหมายของการนั่ง เหมือนกับการที่เราสวดมนต์แล้วเรารู้คำแปลรู้ความหมายของการสวดมนต์

ทำไมการนั่งสมาธิต้องมีศีลเป็นพื้นฐาน เพราะการไม่ทำความชั่วทางกายนั้นง่ายกว่าการไม่ทำความชั่วทางใจ

หลักในการปฏิบัติธรรมสำหรับผมแล้วมีด้วยกัน 5 ขั้นตอน คือ 1.ศรัทธา 2.วิิริยะ 3.สติ 4. สมาธิ 5.ปัญญา

เมื่อเรามีศรัทธาในศาสนาพุทธและต้องการที่จะปฏิบัติธรรมแล้ว ขั้นต่อไปก็คือวิริยะหรือความเพียรนั่นเอง

เราควรมีความเพียรในเรื่องอะไร เราควรมีความเพียรในการสร้างสติการเจริญสติ เพื่อที่เราจะได้ไม่ทำความชั่วทางกายและใจ

ความชั่วทางใจของคนเราก็คือความคิด เมื่อเกิดความคิดแล้วเรานำมาปรุงแต่งก็เกิดเป็นอารมณ์

เราจึงควรสร้างสติเพื่อรู้เท่าทันความคิดที่กำลังจะเกิดขึ้น จะได้ไม่เผลอนำมาปรุงแต่งให้เกิดอารมณ์ที่จะน้อมไปสู่ความชั่วต่างๆ

---------------------------------------------------------------------------

การสร้างสตินั้นก็มีหลากหลายวิธีแต่ผมจะแยกเหลือแค่สองกลุ่มใหญ่ๆ คือกลุ่มคนคิดมากกับกลุ่มคนคิดน้อย

กลุ่มคนคิดน้อย จะสร้่างสติได้ง่ายกว่า คือ ให้สนใจในปัจจุบันไม่ต้องสนใจความรู้สึกนึกคิดต่างๆ

ปัจจุบันเรานั่งหลับตาอยู่ก็รู้ว่านั่งหลับตาอยู่ ปัจจุบันเราหายใจอยู่ก็รู้ว่าหายใจอยู่

ปัจจุบันเราหายใจเข้าก็รู้ว่าหายใจเข้า ปัจจุบันเราหายใจออกก็รู้ว่าหายใจออก

เมื่อเราจับการกระทำของร่างกายไม่ว่าจะเป็นการยืน เดิน นั่ง นอน อิริยาบถต่างๆ เราก็จะไม่มีเวลาไปปรุงแต่งความคิด

จิตใจเราสนใจแต่การกระทำของร่างกายไม่ได้สนใจความคิด จึงไม่ได้ปรุงแต่งความคิดที่จะก่อให้เกิดเป็นอารมณ์

เมื่อมีความคิดเกิดขึ้นความคิดนั้นจึงดับลงไปในทันที เพราะจิตใจเราได้จดจ่ออยู่กับการกระทำของร่างกายแล้ว

สำหรับกลุ่มคนคิดมาก ชอบคิดชอบนึกสิ่งต่างๆ จะสร้างสติได้ยากกว่า วิธีที่จะสร้างสติให้กับคนกลุ่มนี้ก็คือ

"การหางานให้จิตทำ" เช่น การจับลมหายใจ+การท่องคำภาวนา+การนับจำนวนครั้ง

เช่น หายใจเข้าพุท หายใจออกโธ นับหนึ่ง หรือ หายใจเข้าเกิด หายใจออกดับ นับหนึ่ง นับสอง นับสาม ไปเรื่อยๆ

จนจิตใจเราไม่มีเวลาไปสนใจความคิดหรือไปปรุงแต่งความคิดให้เกิดเป็นอารมณ์ นี่ก็เป็นการสร้างสติของคนสองกลุ่มใหญ่ๆ

-------------------------------------------------------------------------------

เมื่อเรามีศรัทธาเราจึงมีความเพียรที่จะสร้างสติ เมื่อเราสร้างสติและเจริญสติต่อเนื่องจนเกิดเป็นสมาธิเราก็จะเกิดปัญญา

ปัญญาที่เกิดก็คือ เราไม่ทำความชั่วทางกายและไม่ทำความชั่วทางใจได้สำเร็จ

นั่นแหละคือจุดหมายและประโยชน์ของการนั่งสมาธิ และการเจริญสติด้วยอิริยาบถต่างๆ ไม่ว่าจะเป็นการ ยืน เดิน นั่ง นอน

ก็เพื่อให้เรามีสติรู้เท่าทันไม่เผลอไปสร้างความชั่วทั้งทางร่างกายและทางจิตใจนั่นเอง...

 

อดีตทำให้เราขุ่นมัว อนาคตทำให้เราร้อนรน ปัจจุบันคือการหยุด นั้นคือ ศีล

 

-จุดมุ่งหมายของการนั้งสมาธิ คงจะเริ่มจากคนไม่เคยนั้งไปจนถึง ระดับสูง คือถอดถอนอุปทานขันธ์ทั้งหยาบและละเอียด

-หากเป็นระดับมือใหม่ไปจน ถึง ระดับกลาง จุดมุ่งหมายของการนั้งสมาธิควรจะแค่ให้ รู้จักความสงบและไม่สงบ สงบน้อยก็รู้ว่าสงบน้อย สงบมากก็รู้ว่าสงบมาก ไม่สงบเลยก็รู้

 

ขออนุโมทนาสาธุ ธรรมใดที่ท่านสำเร็จแล้ว ขอข้าพเจ้าสำเร็จด้วยเทอญ สาธุๆๆ

 

สมาธิเป็นเหตุใกล้ให้เกิดปัญญา

 

อนาคตคือความฝัน ปัจจุบันคือความจริง