ระวังโรคจิตประสาทหลอน อันเกิดจากการฝึกสมาธิ

การฝึกสมาธิ หรือจะเรียกตามศัพท์ว่า "สมถะกัมมัฎฐาน" นั้น ในทางพุทธศาสนา มีอยู่หลายวิธี มีชื่อเรียกแตกต่างกัน เช่น กสิณ,จงกรม หรือ ปฏิบัติสมาธิ ทั่วไปบ้าง
ซึ่งแท้จริงแล้ว การปฏิบัติสมาธิ ,กสิณ, จงกรม หรืออื่นๆ ล้วนเป็นการฝึกด้าน สมถะกัมมัฎฐาน ทั้งสิ้น
และการฝึกสมาธินั้น ห้ามมิให้คิดสิ่งใด ห้ามมิให้กำหนดเห็นเป็นรูปภาพใดใด ฯลฯ ทั้งสิ้น
เพราะจะเป็นการใส่ข้อมูลให้กับสมอง หากใส่ข้อมูลให้กับสมอง บ่อยครั้งเข้า ก็จะกลายเป็นกลไกอัตโนมัติ ทำให้เกิดอาการที่ทางหลักวิชาเวชศาสตร์เรียกว่า "ประสาทหลอน" หากผู้ฝึกปฏิบัติสมาธิ โดยกำหนดให้เห็นภาพ หรือกำหนดให้คิด ไม่สามารถควบคุมตัวเองได้ ก็อาจจะเกิดอาการป่วยทางจิต ที่เรียกว่า "วิกลจริต" คือบ้า อย่างแน่นอน
อาการประสาทหลอนนั้น จะเกิดหลังจากที่ได้ปฏิบัติแล้ว คือเมื่อใช้ชีวิตประจำวันปกติ เพราะกลไกทางสมอง เกี่ยวกับความจำ จะสร้างภาพ ต่างๆขึ้นมาตามความคิด
ท่านทั้งหลายพึงระวัง และอย่าได้หลงเชื่อว่า
การปฏิบัติสมาธินั้น จะต้องคิดเป็นภาพนั้นภาพนี้ มันผิดหลักการปฏิบัติ "สมถะกัมมัฎฐาน" ในทางพุทธศาสนา

 

ขอบคุณที่นำเสนอ ผลอีกด้านหนึ่งของการทำสมาธิ...

แต่ความจริง การฝึกสมาธิก็ไม่มีอะไรน่ากลัวอย่างที่คิด...หากใช้ "สติ" ควบคู่กันไปอย่าง

สม่ำเสมอ โดยต้องย้อนระรึกรู้สึกตัวว่า เราเป็นใคร..กำลังทำอะไร...

คำว่าสมาธินั้น แปลเอาความก็มีความหมายสั้นๆว่า "ความตั้งมั่นของจิต" มีวัตถุประสงค์

อย่างเดียวคือ...ทำใจให้สงบ ระงับจากความฟุ้งซ่านร้อนรนทั้งหลาย...เพื่อนำจิตที่ตั้งมั่น

นั้นไปเจริญปัญญา ให้เห็นสภาวะตามหลักแห่งความเป็นจริง(อริยสัจสี่)ต่อไป

สมาธิที่อันตราย...ก็อาจจะมี...เช่นการปล่อยจิตไปตามภาพนิมิต หรือเครื่อนจิตไปตามคำ

สั่งของผู้สอนในเชิงสะกดจิต...แต่นั่นเขาก็มีหลักสูตรสอนที่รัดกุม มี "วิธีการ" และ

"วิธีแก้" เอาไว้อย่างเป็นรูปแบบแล้ว...

ความกลัว...และความหวาดระแวงสงสัย ภาษาธรรมท่านเรียกว่า "วิจิกิจฉา" เป็นเครื่องกีด

ขวางสมาธิอย่างหนึ่ง ในนิวรณ์ธรรม 5 อย่าง...

เชื่อเถอะครับว่า...ไม่มีใครเป็นบ้าเพราะสมาธิ...

มีแต่สมาธินั้นเอง ที่ทำให้คนหายบ้า...หายหลง...

ขอบคุณอีกครั้งที่แสดงมุมมองที่แตกตาง...

 

ทุกวันนี้ จิตแม้ไม่อยู่ในสมาธิก็โดนหลอกหลอนด้วยกิเลสต่างๆมากมาย ทั้งความอยากได้ ทั้งความไม่พอใจ คับแค้นใจต่าง ทุกข์ทั้งกายและใจ อยู่ทุกเมื่อ แต่เรายังมองเห็นความความอยากได้สิ่งต่างๆนี้เป็นความสุขอยู่เลย(นี้หละจิตหลอนของจริงไม่ต้องอยู่ในสามธิก็พอจะเห็นได้บ้างแต่การรู้ว่าถูกจิตหลอนนี้ยากจริงๆ)

 

เห็นด้วยครับ

 

เห็นด้วยค่ะ....ขอบคุณสำหรับข้อมูลดีๆ

 

ส่วนตัวผมนะครับ สำหรับ การปฏิบัตินั้นมันขึ้นอยู่กับตัวของเราเองครับ หมั่นศึกษาหาความรู้ ฟังเยอะๆอ่านเยอะๆ ครับ ไม่มีใครมาคิดแทนเราได้นอกจากตัวเราครับ ตัวเองรู้ตัว ดี จิต มีตัวรู้ รู้ดี ว่าทำอะไรอยู่ที่ไหน มีสติ และที่สำคัญผมฝึกแล้วทำให้ผม มีความคิดมากขึ้น มีสติมากขึ้น ถึงแม้ช่วงฝึกจะมีผลข้างเคียงแต่นั้นก็แค่ บททดสอบเท่านั้นสำหรับผมนะ คนอื่นผมไม่รู้ครับ และผมคิดว่าไม่มีอะไรน่ากลัวเลย คิดเสมอ เกิดมาก็ตายกันหมดทุกคนอยู่แล้ว แค่ เมื่อไหร่ที่ไหน ตายแบบไหน เท่านั้นเอง

 

เวลานั่งสมาธิแล้วรู้สึกว่าร่างกายโยกไปมา เพราะอะไร

 

ผมนั่งสมาธิมาตั้งนานแล้วไม่เห็นบ้าเลย... ให้รู้ตัวว่าภาพที่เห็นนอกเหนือจากเรากำหนดคือการปรุงแต่ง.!!! อย่าหลงไปกับสิ่งเหล่านั้น แค่กำหนดลมหายใจ หรือการเคลื่อไหวของร่างกาย และพุทธศาสตร์เกิดก่อนเวชศาสตร์ การทำสมาธิต้องมีครูบาอาจารย์ครับ ทำตามที่ท่านบอกกล่าวตามจิตตนเองให้ดี อย่าหลงในนิมิตรที่เกิดขึ้นครับ ยกเว้นจะจงใจให้เห็นเองอย่างนี้ ก็หลงทางครับ ไม่ใช่หลักของสมาธิทางพุทธศาสนาครับ

 

โมทนาครับ มีสติประคองรู้ตัวตลอดเวลา แล้วก็รู้แค่ตัวเองพอครับ

 

ไม่มีใครฝึกสมาธิแล้วบ้าได้ง่าย ๆ หรอกครับ นั่งมาตั้งแต่อายุ 17 ไม่ได้มีใครสอน เรียนเอาเองจากตำรา แล้วทุกวันนี้ก้นั่งอยู่วันละ 1-2-3 ชม ไม่เห็นจะพาให้บ้าตรงไหนเลย แถมสติตั้งมั่นขึ้น ใจเย็นขึ้น ราคะก็ละได้ขาดไป รู้เห็นอะไรพิศดาร ใช้รักษาโรคบางอย่างได้ด้วย ไม่มียากินก็เข้าสมาธิ ก็ไม่เห็นบ้า

 

แล้วแต่วิสัยการปฏิบัติครับ

ถ้าเป็นวิสัยของเตวิชโช ก็ต้องกำหนดภาพกสิณ ถ้าไม่กำหนดก็จะปฏิบัติไม่ขึ้น
ถ้าเป็นวิสัยของฉฬภิญโญ ก็ต้องกำหนดกสิณอีกเหมือนกัน
ถ้าเป็นวิสัยของปฏิสัมภิทัปปัตโต ก็ต้องกำหนดอรูป ความเวิ้งว้างว่างเปล่า สีขาวเป็นอารมณ์

ถ้าเป็นพุทธภูมิก็ต้องเล่นหมดทุกกอง

การฝึกแบบไม่รู้ไม่เห็นอะไรเป็นการฝึกเฉพาะในหมวดของสุกขวิปัสสโกเท่านั้น
สายอื่นจะต้องเห็นหมด และถ้าไม่เห็นก็อาจจะไม่บรรลุอีกด้วย เพราะฝึกผิดจริตนิสัย

ถ้าไม่กำหนดภาพนิมิตเป็นอารมณ์แล้ว การฝึกญาณ8 อภิญญา6 ก็แทบที่จะเป็นไปไม่ได้เลย

ลองพิจารณาดูครับ

 

นิมิต หรือญาณ รู้ จะมีหรือไม่มี เราไม่สนใจซะ ก็เป็นแค่สิ่งที่ผ่านเข้ามา แล้วก็ผ่านไป

เช่นเดียวกัน จะฝึกสมาธิ หรือไม่ฝึกสมาธิ จะบ้า หรือไม่บ้า ก็อยู่ที่แต่ละคนจะคิด

แต่ในกรณีนี้ ท่านผู้เจริญ มีความเป็นห่วง ท่านทั้งหลายในเวปที่ฝึกสมาธิ ก็ต้องขอขอบคุณ

ความหวังดีนี้ครับ

 

ปฏิบัติ....ย่อมดีกว่าไม่ปฏิบัติ....

 

น่าจะเกิดจากความตึงเครียด .. บังคับจิตมากไป อารมณ์ไม่ผ่อนคลาย ..
ต้องอยู่สายกลางค่ะอย่าตึงหรือหย่อนเกินไปนัก ..
และเห็นด้วยอย่างยิ่งกับคุณ Xorce ต้องแล้วแต่วิสัยการปฏิบัติเช่นกัน

 

ในกระทู้ ข้าพเจ้าไม่เห็นเขาบอกไว้เลยว่า ถ้าปฏิบัติ สมาธิ แล้ว จะเป็นบ้า

เพียงแต่ แนะนำว่า
การปฏิบัติ สมาธิ อย่าคิดเป็นภาพ เพราะมันผิดหลักการทางพุทธศาสนา อีกทั้งยังจะทำให้เกิดอาการทางจิต ที่เรัียกว่า "โรคจิตประสาทหลอน เห็นภาพหลอน หรืออาจหูแว่ว"
อีกทั้งในกระทู้ ก็อธิบายว่า กสิณ เป็นการปฏิบัติ สมาธิอย่างหนึ่ง
ใครไปเรียนกสิณที่ไหนมา ที่ว่าให้กำหนดเป็นภาพนั้นภาพนี้
แล้่วใครที่คิดว่าฝึกกสิณแล้วจะได้ อภิญญา ไปเอามาจากตำราไหนขอรับ
ถ้าใครคิดว่าฝึกกสิณแล้วได้อภิญญา ข้าพเจ้าอยากจะพิสูจน์ขอรับ
หรือถ้าหากยุ่งยาก ก็จะถามเอาว่า
ถ้าอยากเหาะได้ ควรฝึกกสิณอะไรหรือขอรับ แล้วขอให้อธิบายด้วยว่า การฝึกกสิณที่จะทำให้เหาะได้นั้น มันมีหลักการหรือวิธีการอย่างไรจึงทำให้เหาะได้
ไหนใครที่โอ้อวดว่าฝึกกสิณแล้วเกิดอภิญญา ลองตอบหน่อยเถอะขอรับ
อีกประการหนึ่ง ขอเตือนไว้ว่า "คนเป็นโรคประสาท ย่อมไม่ยอมรับว่าตัวเองเป็นโรคจิตประสาทดอกขอรับ หรือจะกล่าวว่าเขาไม่รู้ดอกขอรับว่าเขาเป็นโรคประสาท" ฯลฯ

 

ไม่มีใครที่นั่งสมาธิแล้วเป็นบ้าหรอกครับ ที่เห็นว่าเป็นบ้านะเพราะว่าเขาเป็นบ้าอยู่แล้วครับ
แล้วอีกอย่างหนึ่งผมคิดว่าการนั่งสมาธิทำให้จิตสงบจิตได้รับการพักผ่อน ไม่มีทางจะเป็นบ้าได้อย่างแน่นอนครับ ผมเองเคยจิตใจว้าวุ่น อาการคล้ายคนจะเป็นบ้า อยู่ไม่ได้ร้อนไปหมด แต่พอได้นั่สมาธิแล้วทำให้สงบขึ้นและอาการหล่าวนั้นไม่เกิดขึ้นอีก แล้วอีกอย่างในการนั่งสมาธิอยากจะมุ่งให้นั่งเพื่อจิตใจสงบ ก็พอแล้ว อย่าคิดว่านั่งเพื่อ เอาฤทธ์เอาเดชเลยอย่างนั้นผมว่าน่าจะทำให้บ้ามากกว่าครับ

 

แน่นอนขอรับ ปฏิบัติสมาธิเพื่อความสบายจิต สบายใจ ไม่คิดสิ่งใด ไม่หวังสิ่งใด
ไม่มีผู้ใดเป็นบ้า เพราะปฏิบัติ สมาธิ
แต่ต้องปฏิบัติสมาธิ ตามหลักการและวิธีการที่ถูกต้อง

หากฝึกสมาธิโดยการ คิดเป็นภาพนั่นภาพนี้ ผิดหลักการ และวิธีการ ตามหลักพุทธศาสนา
นั่นแหละใกล้โรคจิตประสาท อย่างแน่นอน และอาจเป็นบ้าโดยไม่รู้ตัว เพราะจะเกิดภาพหลอนจากความคิด เมื่อออกจากการปฏิบัติสมาธิ แล้วชัดเจนแล้วนะขอรับ

 

เท่าที่เคยอ่านปัญหา ถาม-ตอบ กันมา... มีคนที่ป่วย (สาเหตุจากจิตใจ) เนื่องจากหลงในนิมิตของสมาธินะ

การทำสมาธิเป็นสิ่งดี และไม่ก่อให้เกิดปัญหาใดๆ
แต่จะมีข้อยกเว้นสำหรับบางคน ที่สามารถทำสมาธิได้ลึกกว่าปกติ ซึ่งหากเกิดหลงในภาพต่างๆ ที่ปรากฎขึ้นมา ก็อาจทำให้บ้าได้ คำว่า "บ้า" นี้ ไม่ได้บ้าแบบวิกลจริต หรือบ้าแบบคนบ้า เพียงแต่เขาอาจคิดว่า เขาเป็นผู้วิเศษ และอาจพยายามตั้งต้นเป็นเจ้าสำนัก หรือทำตัวเป็นเจ้าทรง มีฤทธิ์มีเดชต่างๆ
นี่อาจเป็นเหตุผลที่ว่า การทำสมาธิ ควรจะมีครูอาจารย์ และครูอาจารย์นั้น ต้องมีความรู้ในการทำสมาธิจริง ไม่งั้นก็พลอยจะบ้า ไปตามๆ กัน

แต่สำหรับคนทั่วไป ถ้าไม่เคยเห็นนิมิต หรือภาพแปลกปลอมต่างๆ ก็ทำสมาธิได้ตามสะดวก ไม่มีผลเสียใดๆ (นอกจากจะคลั่งสมาธิมาก จนไม่ทำการทำงาน)

แต่สำหรับคนที่ทำสมาธิได้ลึกพอ และไม่สามารถหาครูได้ (เนื่องจากเหตุใดก็ตามแต่) สิ่งที่จำเป็นต้องมีคือ สติ และเมื่อเห็นภาพนิมิต ก็ต้องตั้งใจไว้ก่อนว่า เป็นอุปาทาน (จนกว่าจะพิสูจน์ได้ว่า เป็นภาพจริง)

 

ขออนุญาติแนะนำให้เข้าไปอ่าน ดีมากๆ ค่ะ

วิธีฝึกกรรมฐานด้วยตนเองแบบง่าย ๆ


ของ หลวงพ่อฤาษีลิงดำ


http://www.palungjit.org/smati/books/index.php?cat=7​

 

กสิณครับ ฝึกแล้วบ้า


เพื่อนบอกว่าบ้า


สุดท้าย ผมยอมรับว่าผมบ้า

บ้าแบบไม่เหมือนใคร

จริงๆผมจะบอกเพื่อนเสมอว่าเล่นมายากล