ประวัติ วัดไชโย-วัดระฆัง (ฉบับวัดระฆังถวายในหลวง พ.ศ.๒๕๐๔)....

ในความรู้สึกของผม
คงเป็นประวัติที่น่าจะเชื่อถือได้พอสมควร
เพราะถูกค้นคว้ารวบรวมเทียบอิงกับประวัติศาสตร์
และได้เผยแผ่มาแต่ต้นๆ คือตั้งแต่ พ.ศ.๒๕๐๔ (มี พสมช ท่านใดที่ยังไม่เกิดมั่ง อิอิอิ...)
คงจะยังไม่ถูกเสริมเติมแต่ง เพื่อการพาณิชย์ ให้มีความพิศดารมากนัก

ลองอ่านดูครับ



เอกสารต้นฉบับเป็น e-book ก๊อปปี้มาไม่ได้
ผมต้องใช้วิธีเปิดไฟล์ขึ้นหน้าจอ destop ทีละหน้า
และก๊อปหน้าจอได้ทีละครึ่งหน้ากระดาษ
เพราะหากก๊อปพร้อมกันทั้งหน้า ตัวหนังสือจะเล็กมาก คนแก่สายตาไม่ดี อ่านไม่ออก
จึงก๊อปออกมาได้ทีละครึ่งหน้า แล้วใช้โปรแกรม Paint
เอามาวางแล้วจึงก๊อปส่วนที่ต้องการที่ละครึ่งหน้าอีกครั้ง
แล้วจึงค่อยเอามาวางต่อกัน(โดยโปรแกรม Paint)
จึงได้ครบหน้ากระดาษ มันจึงช้า และเหนื่อยๆๆๆๆๆ

ก๊อปไปด้วยเอามาลงไปด้วยเรื่องๆ ผมก็ยังไม่ได้อ่านจบครับ


เครดิต
h ttp://www.car.chula.ac.th/topic/rarebooks


'

 

ขออนุญาติน่ะครับ ขอเอาข้อมูลอัตชีวประวัติของท่านเจ้าพระคุณสมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี ในบันทึกฉบับของท่านพระยาทิพโกษา สอน โลหนันทน์ เอามาเปรียบเทียบข้อมูลของวัดระฆังฯน่ะครับ ในบันทึกกล่าวไว้ว่า. ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯเกิดวันพฤหัสบดีที่ ๑๗ เมษายน พ.ศ ๒๓๓๑ ณ.บ้านบางขุนพรหม กรุงเทพฯ มารดาชื่อนางงุด บิดาไม่ทราบนาม ยายชื่อลา ตาชื่อชัย พื้นเพเป็นชาวเมืองกำแพงเพชร อพยพลงมาอยู่บางขุนพรหมสมัยกรุงธนบุรี ทำอาชีพค้าขายสินค้าปากใต้ล่องขึ้นไปขายเมืองเหนือ ตอนเป็นเด็กเล็กๆแบเบาะแม่อุ้มไปให้พระอาจารย์แก้ว วัดบางลำพูบน พรมเสกน้ำมนต์ผูกแขนเป่าไล่พิษไข้ตานซางให้หนูโต แม่มอบถวายให้เป็นลูกบุญธรรมท่านฯ พระอาจารย์แก้วรับเป็นลูกบุญธรรม และฝากให้แม่งุดเลี้ยงดู ต่อมาครอบครัวได้ย้ายขึ้นไปปักหลักค้าขายรวมกับญาติๆ ณ.แขวงเมืองพิจิตร พออายุครบบรรพชาสามเณร แม่พาไปฝากให้ท่านพระครู วัดใหญ่เมืองพิจิตรทำพิธีบรรพชาให้ สามเณรโตเรียนหนังสือในสำนักท่านพระครู วัดใหญ่เมืองพิจิตรจนหมดทุกคำภีร์ ท่านฯจึงส่งสามเณรโตไปเรียนในสำนักท่านพระครู วัดเมืองไชยนาทบุรี สามเณรโตเรียนในสำนักพระครู เมืองไชยนาทบุรีจนหมดทุกคำภีร์แล้ว ท่านฯจึงได้แนะนำให้สามเณรโตลงมาเรียนในสำนักพระอาจารย์แก้ว วัดบางลำพูบน พระอาจารย์แก้วได้ฝากสามเณรโตไปเรียนในสำนักท่านพระโหราธิบดี พระวิเชียร กรมราชบัณฑิตด้วย ต่อมาพระโหราธิบดี พระวิเชียร ได้พาสามเณรโตเข้าเฝ้า สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร กรมพระราชวังบวรฯ(ในรัชกาลที่๑) เมื่อทอดพระเนตรเห็นสามเณรโต สมเด็จเจ้าฟ้าฯ กรมพระราชวังบวรฯ ทรงเกษมสันต์โสมนัสยิ่งนัก ทรงโปรดสามเณรโตเป็นอย่างมาก รับสั่งว่าพระโหราฯนำช้างเผือกมาถวายฟ้า ทรงรับอุปถัมภ์สามเณรโต มอบภาระหน้าที่อุปัฎฐากดูแลแนะนำอบรมสั่งสอนให้แก่พระโหราธิบดี พระวิเชียร และเสมียนตราด้วง มีพระราชหัตถเลขารับสั่งให้ย้ายสามเณรโตลงมาอยู่กับสมเด็จพระสังฆราช (มี)(น่าจะเป็นสมเด็จพระสังฆราช ศุข ๒๓๓๖-๕๙)วัดมหาธาตุ จะได้ใกล้ๆฟ้า. สามเณรโตอยู่วัดมหาธาตุตั้งแต่ประมาณปี ๒๓๔๘-๔๙ อายุ ๑๗-๑๘ ปี..ถึงปี พ.ศ ๒๓๕๑ สามเณรโตอายุ ๒๑ ปีครบอุปสมบท สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอ เจ้าฟ้ากรมหลวงอิศรสุนทร รับสั่งให้พระโหราธิบดี พระวิเชียร และเสมียนตราด้วงนำสามเณรโตขึ้้นไปบวชนาคที่วัดตะไกร เมืองพิษณุโลก แทนฟ้า รับสั่งมอบภาระกิจทั้งปวงแก่ท่านพระโหราฯจัดการ ทรงมอบเงิน๔๐๐ บาทเป็นค่าใช้จ่าย ให้แต่งตัวเวียนเทียนทำขวัญนาคอย่างแบบนาคหลวง รับสั่งให้เสมียนตราด้วงเชิญท้องตราบัวแก้วขึ้นไปวางให้เจ้าเมืองพิษณุโลกทราบความกระแสรับสั่ง เจ้าเมืองพิษณุโลกแต่งคนไปแจ้งโยมแม่และญาติๆนาค ณ.แขวงเมืองพิจิตร รับสั่งให้สังฆการีในกรมพระราชวังฯวางฎีกาอาราธนาสมเด็จพระพนรัตน นาค เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม ให้ขึ้นไปบวชนาคที่วัดตะไกร นิมนต์พระอาจารย์แก้ว วัดบางลำพูบน เป็นพระคู่สวด นิมนต์พระอธิการวัดตระไกรเป็นพระคู่สวด เจ้าเมืองพิษณุโลกสั่งให้จ่าเมือง รองจ่าเมือง หลวงวิจารณ์ ดูแลฝีพายเรือและนำเรือเข้าจอดในโรงเรือ ดูแลตรวจตราความเรียบร้อย วันพิธีบวชตรงกับวันขึ้น ๑๕ ค่ำ เดือน๖ พ.ศ ๒๓๕๑ ได้รับฉายาว่า พรหมรังสี..หลังจากเสร็จพิธีอุปสมบทเรียบร้อยแล้ว พระโตลงมาอยู่วัดมหาธาตุตามเดิม สมเด็จพระพนรัตน นาค วัดระฆังฯ ได้เข้ามาถวายรายงานต่อสมเด็จพระสังฆราช (ศุข) ท่านเจ้าประคุณสมเด็จพระสังฆราช ทรงมอบให้สมเด็จพระพนรัตน นาค เป็นผู้อบรมสั่งสอนพระโต ตั้งแต่นั้นมาพระมหาโตได้ข้ามไปเรียนพระปริยัติธรรม พระธรรมวินัย และพระไตรปิฎกในสำนักวัดระฆังฯกับสมเด็จพระพนรัตน นาค พระอุปัชฌาย์...ต่อมาถึงปี พ.ศ ๒๓๙๕ สมเด็จพระพนรัตน (ฤกษ์) เจ้าอาวาสวัดระฆังฯสิ้นพระชนม์ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๔ ได้โปรดเกล้าสถาปนาพระครูโต พรหมรสี วัดมหาธาตุขึ้นเป็นพระราชาคณะชั้นเทพที่ พระเทพกวี และโปรดเกล้าให้ไปเป็นเจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม แต่บัดนั้น......เขียนขาดตกบกพร่อง ผิดพลาดคลาดเคลื่อน ต้องขออภัยไว้ด้วยน่ะครับ ขอบคุณครับ......

 

หนังสือเล่มนี้ คณะสงฆ์วัดระฆัง พิมพ์ถวายรัชกาลที่ ๙ เมื่อคราวเสด็จทอดพระกฐินที่วัดระฆัง เมื่อวันที่ ๖ พฤศจิกายน ๒๕๐๔
เพื่อให้พระองค์แจกจ่ายแก่ข้าราชบริภารที่มารับเสด็จ

โดยต้นฉบับท่านพระครูกัลยาณานุกูล (เฮง ป.๓) ได้ทำการค้นคว้ารวบรวมมาจากที่ต่างๆ
เช่น พงศาวดาร จดหมายเหตุ ความทรงจำ ชีวประวัติบุคคล บัญชีน้ำฝน
และจากแหล่งอื่นๆอีกมากมาย(ดูที่เชิงอรรถ) รวมทั้งของพระยาทิพโกษา ด้วย



แล้วเอาข้อมูลจากแต่ละแหล่งมาเปรียบเทียบความน่าเชื่อถือ
โดยเฉพาะอย่างยิ่งการเอามาเปรียบเทียบกับเรื่องราวตามพงศาวดาร
เอามาลง พร้อมอธิบายไว้ในเชิงอรรถข้างล่าง

ขอบคุณครับ

 

ต่อครับ




ศึกษา "เชิงอรรถ" ด้วยนะครับ

 

ดูรายนามเจ้าอาวาสวัดระฆังฯลำดับที่ ๒ พระพนรัตน นาค ในบันทึกฉบับพระยาทิพโกษา สอน โลหนันทน์ เขียนเป็นสมเด็จพระพนรัตน นาค ท่านเจ้าประคุณองค์นี้เป็นพระอุปัชฌย์บวชนาคให้ท่านเจ้าประคุณสมเด็จโต พรพมหรังสี ที่วัดตะไกรเมืองพิษณุโลกเมื่อปี พ.ศ ๒๓๕๑ ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯจำพรรษาที่วัดมหาธาตุ และข้ามไปเรียนหนังสือในสำนักพระอุปัชฌาย์ สมเด็จพระพนรัตน นาค วัดระฆังฯ....ดูลำดับที่ ๘ สมเด็จพระพุทธโกษาจารย์ ม.ร.ว เจริญ อิศรางกุร(๒๔๓๗-๒๔๗๐) แล้วมีสมเด็จพระพุทธโกษาจารย์ นาค เจ้าอาวาสวัดระฆังฯผู้ที่ฝันเห็นช้างเผือกมาพังตู้พระไตรปิฎกได้อย่างไรล่ะ ครับ.........

 

โดยส่วนตัว
ผมไม่มีความรู้เรื่องสมเด็จโตเลยก็ว่าได้ครับ

ขอเชิญท่านผู้รู้ทั้งหลาย แลกเปลี่ยนข้อมูลเสวนากันเองนะครับ

ผมเพียงไปเจอเอกสาร ที่ออกจากวัดระฆังพิมพ์ถวายในหลวงเรา
และเวลาที่คนประพันธ์เดินเรื่องก็มีเอกสารหลักฐานอ้างอิงน่าเชื่อถือทุกขั้นตอน
จึงเอามานำเสนอให้ พสมช อ่านครับ

โดยส่วนตัว ผมไม่รู้เรื่องอะไรเกี่ยวกับสมเด็จโตเลย
แม้แต่พระเครื่องก็ดูไม่เป็น



ขอบคุณครับ

 

มีกี่หน้าครับ..ตามอ่านอยู่..ชอบๆ

 

กำลังก๊อปปี้มาเรื่องๆอยู่ครับ
ยังไม่เสร็จเลย

แต่ก็เอามาลงก่อนเรื่อยๆ ครับ



ก๊อปไปด้วย
เอาลงตามไปด้วย
เลยไม่ทราบว่ามีกี่หน้าครับ

ผมก็ยังไม่ทันได้อ่าน ได้แค่ก๊อปปี้ไว้เท่านั้น
เพราะเนื้อหาเยอะมาก เอามาลงให้ พสมช ได้อ่านก่อนอีกครับ

 

(ต่อครับ)




เหนื่อยๆๆๆๆมาก

 

ขออนุญาติน่ะครับ เรื่องขรัวตาแสง ในนิพนธ์ของสมเด็จกรมพระยาดำรงราชานุภาพบอกว่าปี พ.ศ ๒๔๐๙ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๔ โปรดให้เปลี่ยนวัดเกาะแก้วเข้าสังกัดฝ่ายธรรมยุติ โปรดเกล้ายกขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นตรีฝ่ายธรรมยุติ และได้โปรดเกล้าสถปนาพระอาจารย์แสง หรือหลวงตาแสง หรือขรัวตาแสง วัดโสมนัสราชวรวิหาร กรุงเทพฯขึ้นเป็น พระครูมหิทธิเมธาจารย์ และโปรดเกล้าแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาสวัดเกาะแก้ว....หลวงตาแสงมรณะภาพในปี พ.ศ ๒๔๑๘ เป็นเจ้าอาวาสวัดเกาะแก้ว ๙ ปี....

 

เอาใจช่วยคับท่าน pmorn ตามอ่านอยู่คับ

 

ขออนุญาติน่ะครับ วัดไชโยวรวิหารเป็นวัดเก่าแก่ เป็นวัดราษฎร์สร้างมาตั้งแต่สมัยอยุธยาตอนปลาย....ถึงปี พ.ศ ๒๔๐๙-๑๐ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมหมื่นพิฆเนเศวรสุรสังกาศ ได้รับโปรดเกล้าสถาปนาเฉลิมพระนามาภิไธยขึ้นเป็น สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ(รัชกาลที่๕) ...สันนิฐานว่าในวาระนี้ พระบาทสมเด็จพระจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๔ ได้โปรดเกล้าสถาปนาพระธรรมดิตติ ขึ้นเป็นสมเด็จพระราชาคณะชั้นสุพรรณบัฎที่ สมเด็จพระพุฒาจารย์ โต พรหมรังสี..และสันนิฐานว่าพระครูมหิทธิเมธาจารย์ หรือพระอาจารย์แสงวัดโสมนัสราชวรวิหาร ก็น่าจะได้รับโปรดเกล้าในวาระเดียวกันนี้ครับ.....ในวาระนี้วัดไชโยฯได้ทำการบูรณะปฏิสังขรณ์วัด เพื่อเฉลิมพระเกียรติและน้อมถวายเป็นพระราชกุศลแด่ สมเด็จพระเจ้าลูกยาเธอเจ้าฟ้าจุฬาลงกรณ์ กรมขุนพินิตประชานาถ(รัชกาลที่๕) โดยมีท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯรับเป็นองค์อุปถัมภ์การบูรณะปฏิสังขรณ์ แต่ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯไม่ได้ขึ้นมาควบคุมดูแลการบูรณะฯวัดไชโยฯด้วยตัวท่านฯเอง ช่างได้สร้างพระพุทธรูปก่ออิฐสอปูนหน้าตาคล้ายท่านเจ้าประคุณสมเด็จมาก ชาวบ้านเรียกหลวงพ่อโต และไม่ได้สร้างพระพิมพ์เนื้อผงแบบใดๆบรรจุไว้ในองค์หลวงพ่อโตเลย.....ในระหว่างการบูรณะปฏิสังขรณ์วัดไชโยฯ ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯมาปักหลักบูรณะปฏิสังขรณ์วัดอินทร์บางขุนพรหม......ถึงปี พ.ศ ๒๔๓๐ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๕ ได้โปรดเกล้าให้บูรณะปฏิสังขรณ์วัดไชโยฯขึ้นใหม่หมดทั้งอาราม โปรดเกล้าแต่งตั้งเจ้าพระยารัตนบดินทร์(รอด กัลยณมิตร) สมุหนายก เป็นเเม่กองงาน ระหว่างบูรณะฯองค์หลวงพ่อโตเกิดแตกร้าวเสียหาย ล้นเกล้ารัชกาลที่๕ โปรดให้รื้อองค์หลวงพ่อโตลงทั้งหมด (ไม่มี ไม่พบพระพิมพ์เนื้อผงแบบใดๆ) แล้วโปรดให้พระองค์เจ้าประดิษฐวรการ ช่างชั้นปั้นฝีมือดีที่สุดไปช่วยปั้น สร้างพระพุทธรูปบนฐานเดิมหลวงพ่อโต สร้างตามแบบพระพุทธรูปประธานวัดกัลยณมิตร การบูรณะปฏิสังขรณ์วัดไชโยฯแล้วเสร็จในปี พ.ศ ๒๔๓๘ พระบาทสมเด็จพระจุลจอมเกล้าเจ้าอยู่หัว รัชกาลที่๕ โปรดเกล้าให้ยกวัดไชโยวรวิหารขึ้นเป็นพระอารามหลวงชั้นโท พระราชทานนามพระพุทธรูปนามว่า พระมหาพุทธพิมพ์ และได้โปรดเกล้าสถาปนาพระมหาเกตุ(ป.ธ.๓)ขึ้นเป็น พระมหาพุทธพิมพาภิบาล โปรดเกล้าแต่งตั้งให้เป็นเจ้าอาวาสวัดไชโยวรวิหาร แต่บัดนั้นครับ......โปรดให้มีงานเฉลิมฉลองวัดใหม่ ๓ วัน ๓ คืน พระราชทานหนัง ๑ โรง ละคร ๑ โรง และอื่นๆ......ในช่วงระหว่างปี พ.ศ ๒๔๓๘--๔๐ วัดไชโยฯได้สร้างหล่อรูปเหมือนท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯขึ้น และสร้างพระพิมพ์์เนื้อผงแบบเจ็ดชั้นฯ หกชั้นฯ และแบบอื่นๆ แจกชาวบ้านครับ โดยลงมาขอยืมบล็อคแม่พิมพ์แบบเจ็ดชั้นฯจากวัดระฆังฯขึ้นไปใช้สร้าง และแกะพิมพ์หกชั้นฯ ห้าชั้นฯ และพิมพ์ทรงแบบอื่นๆเพิ่มเติมครับ..................

 

ของวัดไชโยก็มีครับ
แต่ยังไม่ถึง

เอกสารต้นฉบับเป็น e-book ก๊อปปี้มาไม่ได้
ผมต้องใช้วิธีเปิดขึ้นหน้าจอ destop ทีละหน้า
และกอ๊ปหน้าจอได้ทีละครึ่งหน้ากระดาษ
เพราะหากก๊อปพร้อมกันทั้งหน้า ตัวหนังสือจะเล็กมาก คนแก่สายตาไม่ดี อ่านไม่ออก
จึงก๊อปออกมาได้ทีละครึ่งหน้า
แล้วใช้โปรแกรม Paint
เอามาวางแล้วจึงก๊อปส่วนที่ต้องการที่ละครึ่งหน้าอีกครั้ง
จึงค่อยเอามาวางต่อกัน จึงได้ครบหน้ากระดาษ
มันจึงช้า และเหนื่อย

จะพยายามเอามาลงครับ

 

ขอบคุณท่านpmorm มากๆครับ.....

 

ขออนุญาติน่ะครับ.ข้อมูลในหน้า๖ สำคัญมากๆ ที่กล่าวว่าเมื่ออายุครบอุปสมบทเมื่อปีเถาะ พ.ศ ๒๓๕๐ ทรงพระกรุณาโปรดให้บวชเป็นนาคหลวงที่ในวัดพระศรีรัตนศาสดาราม สมเด็จพระสังฆราช สุก วัดมหาธาตุเป็นอุปัชฌาย์.....สมเด็จพระญาณสังวร สุก ญาณสังวร วัดราชสิทธาราม ได้รับโปรดเกล้าสถาปนาขึ้นเป็นสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สุก ญาณสังวร เมื่อปี พ.ศ ๒๓๖๓ โปรดให้แห่จากวัดราชสิทธารามมาสถิต ณ.วัดมหาธาตุ.........ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯมีอายุครบอุปสมบทตั้งแต่ปี พ.ศ ๒๓๕๑ ขึ้นไปบวชนาค ณ.วัดตะไกรเมืองพิษณุโลก มีสมเด็จพระพนรัตน นาค เจ้าอาวาสวัดระฆังโฆสิตาราม เป็นพระอุปัชฌาย์ พระอาจารย์แก้ว วัดบางลำพูบน เป็นพระคู่สวด พระอธิการวัดตะไกร เป็นพระคู่สวด แต่งตัวเวียนเทียนทำขวัญนาคอย่างแบบนาคหลวง......ในปี พ.ศ ๒๓๖๓ ท่านเจ้าประคุณสมเด็จฯอายุ ๓๒ ปี บวชมาแล้วพรรษาที่ ๑๒ เป็นมหาโตแล้วครับ...............

 

ขออนุญาตินำเอาข้อมูลหมายรับสั่งรัชกาลที่๒ ทรงตั้งสมเด็จพระสังฆราช และพระราชาคณะ และมีรายพระนามนาคหลวงที่มีบันทึกว่าท่านเจ้าพระคุณสมเด็จพระญาณสังวร สมเด็จพระสังฆราช สุก ญาณสังวร วัดมหาธาตุ ทรงเป็นพระอุปัชฌาย์. ต้องขออภัยถ่ายมาไม่ชัดครับ..........

 

ต่อๆๆๆ




ผมว่า คนอ่านก็คงเหนื่อยอ่านเหมือนกันครับ

 

555+ ผมรอSave แล้วว่าจะทำเป็นเล่ม แล้วให้พวกลูกศิษย์ อ่านกันยามว่างๆ คับ ขอบคุณล่วงหน้าคับ